Thực đơn
Đông Sơn Lịch sửĐông Sơn là vùng đất cổ, nơi quần cư của người Việt cổ. Đây là một địa chỉ khảo cổ nổi tiếng loại nhất ở Việt Nam, nơi phát hiện ra nên văn hóa Đông Sơn của người Lạc Việt, là địa điểm tìm thấy số lượng trống đồng nhiều nhất Việt Nam nên các trống đồng được tìm thấy ở đây được gọi là trống đồng Đông Sơn.
Thời kì bắc thuộc: thời Tam Quốc - Lưỡng Tấn, Đông Sơn là miền đất thuộc huyện Tư Phố và một phần (phía nam) thuộc huyện Cư Phong. Thời Tuỳ - Ðường thuộc huyện Cửu Chân. Theo sách "Di Biên" của Cao Biền, thời bấy giờ vùng đất này được gọi là huyện Ðông Dương, sau đổi thành Ðông Cương.
Thời Ðinh, Tiền Lê, Lý giữ nguyên như thời Tuỳ - Ðường. Thời Trần đặt tên là huyện Ðông Sơn thuộc trấn Thanh Ðô, tên huyện Ðông Sơn có từ đây.
Thời thuộc Minh thuộc phủ Thanh Hoá. Thời Lê Quang Thuận, thuộc phủ Thiệu Thiên.
Đầu thời Nguyễn (đầu thế kỷ thứ XIX), vua Gia Long đổi phủ Thiệu Thiên thành phủ Thiệu Hoá. Huyện Ðông Sơn thuộc phủ Thiệu Hoá[3]. Huyện Ðông Sơn lúc này có 6 tổng với 145 xã, thôn, trang, vạn, gia, giáp, sở, phường, gồm địa bàn huyện Đông Sơn ngày nay, phần lớn thành phố Thanh Hoá ngày nay và 8 xã phía nam sông Chu thuộc huyện Thiệu Hoá ngày nay[4]. 8 xã thuộc huyện Thiệu Hoá nêu trên bao gồm: Thiệu Viên, Thiệu Lý, Thiệu Vận, Thiệu Trung, Thiệu Đô, Thiệu Châu, Thiệu Giao, Thiệu Tân.
Năm 1804, vua Gia Long ra chỉ dụ dời trấn thành Thanh Hóa từ làng Dương Xá (thuộc tổng Đại Bối, huyện Đông Sơn, nay thuộc phường Thiệu Dương, thành phố Thanh Hóa) về làng Thọ Hạc (thuộc tổng Thọ Hạc, huyện Đông Sơn, nay thuộc phường Đông Thọ, thành phố Thanh Hóa).
Ngày 22 tháng 7 năm 1889, theo đạo dụ của vua Thành Thái, 7 làng: Đức Thọ Vạn, Cẩm Bào Nội, Cốc Hạ, Phủ Cốc (thuộc Tổng Bố Đức); Thọ Hạc, Đông Phố, Nam Phố (thuộc tổng Thọ Hạc), đều thuộc huyện Đông Sơn được tách ra để thành lập thị xã Thanh Hóa.
Năm 1900, tách 2 tổng Vận Quy và Đại Bối (địa bàn 8 xã thuộc huyện Thiệu Hóa nêu trên, cùng với các xã Thiệu Dương, Thiệu Khánh, Thiệu Vân nay thuộc thành phố Thanh Hóa) ra khỏi huyện Đông Sơn, nhập vào huyện Thụy Nguyên[4].
Năm 1928, huyện được đổi thành phủ, bao gồm 7 tổng[5], với 115 làng và 5.794 dân đinh[3] là Thạch Khê, Kim Khê, Tuyên Hóa, Quảng Chiếu, Viễn Chiếu, Thọ Hạc và Bố Đức.
TT | Đầu thế kỉ 19 | Minh Mệnh 5 (1824) | Minh Mệnh 19 (1838) | Cuối thế kỉ 19 (1886-1887) | Bảo Đại 3 (1928) [6] | Địa giới cấp xã hiện nay |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | Thạch Khê | Thạch Khê | Thạch Khê | Thạch Khê | Thạch Khê | Các xã Đông Ninh, Đông Hoàng, Đông Hòa và Đông Khê (trừ thôn Tam Xuyên) |
2 | Thạch Khê và Lê Nguyễn | Thạch Khê và Thanh Hoa | Thạch Khê và Thanh Hoa | Thanh Khê | Kim Khê | Các xã Đông Thanh, Đông Tiến, một phần xã Đông Minh (các thôn Trung Đông và Vân Đô), một phần xã Đông Khê (thôn Tam Xuyên) và một phần thị trấn Rừng Thông |
3 | Lê Nguyễn | Thanh Hoa | Thanh Hoa | Tuyên Hóa | Tuyên Hóa | Các xã Đông Anh, Đông Thịnh, Đông Yên, một phần xã Đông Minh (thôn Tuân Hóa), một phần thị trấn Rừng Thông và thôn Phúc Ấm (xã Đồng Tiến, huyện Triệu Sơn) |
4 | Quang Chiếu | Quang Chiếu | Quang Chiếu | Quang Chiếu | Viễn Chiếu | Các xã Đông Quang, Đông Nam, một phần xã Đông Phú, huyện Đông Sơn và xã Đông Vinh, thành phố Thanh Hóa |
5 | Quang Chiếu | Quang Chiếu | Quảng Chiếu | Quảng Chiếu | Quảng Chiếu | Một phần thị trấn Rừng Thông, một phần xã Đông Phú, Đông Văn và xã Đông Tân, xã Đông Hưng, phường An Hoạch, thành phố Thanh Hóa |
6 | Thọ Hạc | Thọ Hạc | Thọ Hạc | Thọ Hạc | tổng Thọ Hạc và một phần thị xã Thanh Hóa (từ 1899) | Một phần thị trấn Rừng Thông và một số xã, phường thuộc thành phố Thanh Hóa |
7 | Thọ Hạc | Thọ Hạc | Bố Đức | Bố Đức | tổng Bố Đức và một phần thị xã Thanh Hóa (từ 1899) | Một số xã, phường thuộc thành phố Thanh Hóa |
8 | Vận Quy | Vận Quy | Vận Quy | Vận Quy | Vận Quy (chuyển về huyện Thiệu Thiên từ năm 1900) | Các xã Thiệu Viên, Thiệu Lý, Thiệu Vận, Thiệu Trung, Thiệu Đô, Thiệu Châu thuộc huyện Thiệu Hóa |
9 | Đại Bối | Đại Bối | Đại Bối | Đại Bối | Đại Bối (chuyển về huyện Thiệu Thiên từ năm 1900) | Các xã Thiệu Giao, Thiệu Tân thuộc huyện Thiệu Hóa và các xã Thiệu Vân, Thiệu Khánh, Thiệu Dương thuộc thành phố Thanh Hóa |
Sau Cách mạng Tháng Tám, chính quyền cách mạng chia 7 tổng cũ của thành 22 xã gồm Điện Bàn, Duy Tân, Hoàng Khê, Kim Khê, Đồng Pho, Đồng Minh, Tuyên Hóa, Cổ Bôn, Đại Đồng, Tràng An, Vạn Thắng, Quang Chiếu, Hưng Yên, Long Giang, Long Cương, Song Lĩnh, Vân Sơn, Nam Sơn Thọ, Đức Minh, Ái Sơn, Hương Bào, Bố Vệ.
Năm 1948, các đơn vị hành chính của cấp xã thuộc huyện Đông Sơn được tổ chức lại từ 22 xã xuống còn 13 xã đặt tên theo tên huyện, gồm Đông Ninh, Đông Khê, Đông Hòa, Đông Yên, Đông Lĩnh, Đông Tiến, Đông Anh, Đông Phú, Đông Quang, Đông Hưng, Đông Thọ, Đông Vệ, Đông Hương.
Cuối năm 1954, huyện lại được chia thành 24 xã[3], gồm: Đông Anh, Đông Cương, Đông Giang, Đông Hải, Đông Hòa, Đông Hoàng, Đông Hưng, Đông Hương, Đông Khê, Đông Lĩnh, Đông Minh, Đông Nam, Đông Ninh, Đông Phú, Đông Quang, Đông Tân, Đông Thanh, Đông Thịnh, Đông Tiến, Đông Văn, Đông Vệ, Đông Vinh, Đông Xuân, Đông Yên.
Ngày 16 tháng 3 năm 1963, xã Đông Giang (gồm 3 làng Nghĩa Phương, Đông Sơn và Nam Ngạn) thuộc huyện Đông Sơn cùng với xóm Núi xã Hoằng Long, huyện Hoằng Hóa sáp nhập vào thị xã Thanh Hóa. Nay thuộc địa bàn các phường Hàm Rồng, Nam Ngạn và Trường Thi, thành phố Thanh Hóa.
Ngày 28 tháng 8 năm 1971, 3 xã: Đông Vệ, Đông Hương, Đông Hải được sáp nhập vào thị xã Thanh Hóa.
Ngày 5 tháng 7 năm 1977, Hội đồng Chính phủ đã ra Quyết định số 177/CP trong đó sáp nhập 16 xã của huyện Thiệu Hóa ở hữu ngạn sông Chu, thành lập huyện Đông Thiệu (phần còn lại của huyện Thiệu Hoá sáp nhập với huyện Yên Định, thành lập huyện Thiệu Yên). Huyện Đông Thiệu có 36 xã: Đông Anh, Đông Cương, Đông Hòa, Đông Hoàng, Đông Hưng, Đông Khê, Đông Lĩnh, Đông Minh, Đông Nam, Đông Ninh, Đông Phú, Đông Quang, Đông Tân, Đông Thanh, Đông Thịnh, Đông Tiến, Đông Văn, Đông Vinh, Đông Xuân, Đông Yên, Thiệu Châu, Thiệu Chính, Thiệu Đô, Thiệu Dương, Thiệu Giao, Thiệu Hòa, Thiệu Khánh, Thiệu Lý, Thiệu Minh, Thiệu Tâm, Thiệu Tân, Thiệu Toán, Thiệu Trung, Thiệu Vân, Thiệu Vận, Thiệu Viên.
Ngày 30 tháng 8 năm 1982, theo Quyết định số 149/QĐ-HĐBT của Hội đồng Bộ trưởng, huyện Đông Thiệu đổi lại là huyện Đông Sơn.
Ngày 28 tháng 1 năm 1992, thành lập thị trấn Rừng Thông trên cơ sở một phần diện tích và dân số của các xã Đông Lĩnh, Đông Tiến, Đông Xuân, Đông Tân.
Ngày 6 tháng 12 năm 1995, xã Đông Cương sáp nhập vào thành phố Thanh Hóa.
Ngày 18 tháng 11 năm 1996, tách 16 xã ở hữu ngạn sông Chu để tái lập huyện Thiệu Hóa theo Nghị định số 72/CP của Chính phủ.
Ngày 21 tháng 4 năm 2006, thành lập thị trấn Nhồi trên cơ sở một phần diện tích và dân số của các xã Đông Hưng và Đông Tân.
Ngày 29 tháng 2 năm 2012, chuyển thị trấn Nhồi và 4 xã: Đông Lĩnh, Đông Tân, Đông Hưng, Đông Vinh về thành phố Thanh Hóa quản lý.[7][8]
Ngày 15 tháng 5 năm 2015, sáp nhập toàn bộ diện tích, dân số của xã Đông Xuân và một phần diện tích, dân số của hai xã Đông Tiến, Đông Anh vào thị trấn Rừng Thông.[9]
Ngày 1 tháng 12 năm 2019, sáp nhập xã Đông Anh vào xã Đông Khê.[10]
TT | 1928–1945 (Thuộc tổng) | Từ cuối 1945 | Từ cuối 1948 | Từ 1953 | Từ 1954 | Từ 2006 | Ghi chú |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Thạch Khê | Điện Bàn và Duy Tân[11] | Đông Ninh | Đông Ninh | Đông Ninh | Đông Ninh | |
2 | Thạch Khê | Hoàng Khê | Đông Khê | Đông Khê | Đông Hoàng[12] | Đông Hoàng | |
3 | Thạch Khê | Liên Khê | Đông Khê | Đông Khê | Đông Khê | Đông Khê | |
4 | Thạch Khê | Đồng Pho | Đông Hòa | Đông Hòa | Đông Hòa | Đông Hòa | |
5 | Kim Khê và Tuyên Hóa | Đồng Minh | Đông Hòa | Đông Hòa | Đông Minh[13] | Đông Minh | |
6 | Kim Khê | Cổ Bôn | Đông Tiến | Đông Thanh | Đông Thanh | Đông Thanh | |
7 | Kim Khê | Đại Đồng | Đông Tiến | Đông Tiến | Đông Tiến | Đông Tiến | |
8 | Tuyên Hóa | Tuyên Hóa | Đông Anh | Đông Anh | Đông Anh | Đông Khê (12/2019) | |
9 | Tuyên Hóa | Tuyên Hóa | Đông Anh | Đông Thịnh | Đông Thịnh | Đông Thịnh | |
10 | Tuyên Hóa, Kim Khê, Quảng Chiếu và Thọ Hạc | Tuyên Hóa, Đại Đồng, Long Hưng và Vân Sơn | Đông Anh, Đông Tiến, Đông Hưng và Đông Lĩnh | Đông Xuân, Đông Tiến, Đông Tân và Đông Lĩnh | Đông Xuân, Đông Tiến, Đông Tân và Đông Lĩnh | Rừng Thông (1992) | |
11 | Tuyên Hóa | Vạn Thắng | Đông Yên | Đông Yên | Đông Yên | Đông Yên | |
12 | Tuyên Hóa và Quảng Chiếu | Tràng An | Đông Yên | Đông Văn | Đông Văn | Đông Văn | |
13 | Viễn Chiếu | Quang Chiếu | Đông Quang | Đông Quang | Đông Quang | Đông Quang | |
14 | Viễn Chiếu | Quang Chiếu | Đông Quang | Đông Quang | Đông Vinh[14] | Đông Vinh | Trực thuộc thành phố Thanh Hóa từ năm 2012[7] |
15 | Viễn Chiếu và Quảng Chiếu | Nam Sơn | Đông Phú | Đông Phú | Đông Phú | Đông Phú | |
16 | Viễn Chiếu và Quảng Chiếu | Nam Sơn | Đông Phú | Đông Phú | Đông Nam[15] | Đông Nam | |
17 | Quảng Chiếu | Long Giang | Đông Hưng | Đông Tân | Đông Tân | Đông Tân | Trực thuộc thành phố Thanh Hóa từ năm 2012[7] |
18 | Quảng Chiếu | Hưng Yên | Đông Hưng | Đông Hưng | Đông Hưng | Đông Hưng | Trực thuộc thành phố Thanh Hóa từ năm 2012[7] |
19 | Quảng Chiếu | Hưng Yên và Long Giang | Đông Hưng và Đông Tân | Đông Hưng và Đông Tân | Đông Hưng và Đông Tân | Nhồi (2006) | Trực thuộc thành phố Thanh Hóa từ năm 2012 với tên mới là phường An Hoạch[7] |
20 | Thọ Hạc | Vân Sơn và Song Lĩnh | Đông Lĩnh | Đông Lĩnh | Đông Lĩnh | Đông Lĩnh | Trực thuộc thành phố Thanh Hóa từ năm 2012[7] |
21 | Thọ Hạc | Long Cương và Song Lĩnh | Đông Lĩnh | Đông Cương | Đông Cương | Đông Cương | Trực thuộc thành phố Thanh Hóa từ năm 1996 |
22 | Thọ Hạc | Nam Sơn Thọ | Đông Thọ | Đông Thọ | Đông Thọ | Đông Thọ | Trực thuộc thị xã Thanh Hóa từ năm 1971 |
23 | Thọ Hạc và Bố Đức | Nam Sơn Thọ | Đông Thọ | Đông Giang | Đông Giang | Hàm Rồng (1964), Nam Ngạn (1964) và Trường Thi (1994) | Thuộc về thị xã Thanh Hóa từ năm 1963 |
24 | Bố Đức | Ái Sơn và Đồng Lễ | Đông Hương | Đông Hải | Đông Hải | Đông Hải và Đông Sơn (1981) | Thuộc về thị xã Thanh Hóa từ năm 1971 |
25 | Bố Đức | Hương Bào | Đông Hương | Đông Hương | Đông Hương | Đông Hương | Trực thuộc thị xã Thanh Hóa từ năm 1971 |
26 | Bố Đức | Bố Vệ | Đông Vệ | Đông Vệ | Đông Vệ | Đông Vệ | Trực thuộc thị xã Thanh Hóa từ năm 1971 |
27 | ? | ? | ? | Đông Trấn[16] | ? | Ngọc Trạo [17] (1971) | Thuộc về thị xã Thanh Hóa từ năm 1954[18] |
28 | ? | Minh Đức[16] | ? | ? | ? | ? | |
Thực đơn
Đông Sơn Lịch sửLiên quan
Đông Đông Nam Á Đông Timor Đông Anh Đông Triều Đông Nam Bộ Đông Nhi Đông Hà Đông Á Đông Hải (huyện)Tài liệu tham khảo
WikiPedia: Đông Sơn //tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=v... http://gis.chinhphu.vn/ShowmapGov.asp?pLayer=thanh... http://www.baoxaydung.com.vn/news/vn/quy-hoach-kie... http://www.gso.gov.vn/phuong-phap-thong-ke/danh-mu... http://www.thangbinh.gov.vn/index.php?option=com_c... http://dongson.thanhhoa.gov.vn/ http://www.thanhhoa.gov.vn/web/guest/hds?p_p_id=ne... http://bachkhoatoanthu.vass.gov.vn/noidung/tudien/... https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Dong_S... https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Bo-may-hanh-chi...